Κοινότητα Ροδόπολης

Η κοινότητα Ροδόπολης περιελάμβανε το 1928 τα εξής χωριά:

• Οδηγήτρια (πρώην Ραντίλα)
• Παραπόταμος (πρώην Σοκόλοβο)
• Ραχωνάκι (πρώην Μπουγιουκλή)
• Ροδόπολη (πρώην Σιδηροδρομικός Σταθμός Κάτω Πορροΐων)
• Ψηλοράχη (πρώην Γιαχανλή)

   Οι οικισμοί αυτοί το 1912 ήταν αμιγώς μουσουλμανικοί. Σε συνδυασμό με τα χωριά των μετέπειτα κοινοτήτων της Ανατολής και της Καστανούσας, χρωμάτιζαν τη δυτική πλευρά της περιοχής, όντας μία μουσουλμανική ζώνη. Ακολουθούν οι αριθμοί των κατοίκων το 1913, το 1920 και το 1928, σύμφωνα με τις απογραφές αυτών των ετών:

1. Οδηγήτρια: 300 κατοίκους (Κάντσοφ, 1900) - 240 (1913) - 161 (1920) - 171 (1928)
2. Παραπόταμος: 307 κατοίκους (1913) - 268 (1920) - 226 (1928)
3. Ραχωνάκι: Δεν αναγράφεται στους καταλόγους (1913) - Κανέναν (1920) - 27 (1928)
4. Ροδόπολη: Κανέναν (1913) - 58 (1920) - 685 (1928)
5. Ψηλοράχη: 68 (1913) - 168 (1920) - Κανέναν (1928)

Σύνολο: 

- 615 (1913)

- 655 (1920)

- 1109 (1928)

Ακολουθεί μια σύντομη ιστορική αναφορά σε μερικά από τα παραπάνω χωριά:

Ραντίλα ή Οδηγήτρια 

   Στη Ραντίλα κατοικούσαν γύρω στους 300 φιλήσυχους Μουσουλμάνους, οι οποίοι ασχολούνταν με τη γεωργία και τη κτηνοτροφία, χάρη στις απέραντες εκτάσεις που τους παρείχε η έκταση του χωριού. Ο αριθμός τους ξεκινάει να φθίνει από τα μέσα του 1913, οπότε έχουμε τους Βαλκανικούς πολέμους. Τουλάχιστον 80 άτομα κατέφυγαν στην Τουρκία. Βέβαια στην επόμενη απογραφή (1920) συμβαίνει το εξής ενδιαφέρον φαινόμενο: Ενώ η Ραντίλα παρουσίαζε μειωμένο πληθυσμό κατά περίπου 90 άτομα, το διπλανό Γιαχανλή είχε αυξηθεί κατά 100, συγκριτικά με την απογρααφή του 1913. Σε αυτή τη περίπτωση υπήρξε μια μαζική μετοίκηση στο από την Ραντίλα στο απομονομένο Γιαχανλή, περίπου 3 χλμ νότια. Ο οικισμός είναι ανάμεσα σε λόφους, κρυμμένος θα έλεγε κανείς, και πολύ δυσπρόσιτος. Είναι φανερό ότι οι Μουσουλμάνοι της Ραντίλας, που βρίσκονταν εκτεθειμένοι από γεωγραφική άποψη (μιας που το χωριό κείται στις πρόποδες των Κρουσσίων), προτίμησαν να εγκατασταθούν στο διπλανό Γιαχανλή, με σκοπό να γλιτώσουν τυχόν βουλγαρικές πιέσεις κατά τη διάρκεια του πολέμου, αλλά και κατά την υποχώρηση του στρατού, οπότε συνήθως σημειώνονταν οι περισσότερες καταστροφές. Το 1923 εγκατέλειψαν οριστικά τα δύο παραπάνω χωριά και τη θέση τους στη Ραντίλα πήραν 45 οικογένειες από τον Πόντο με συνολικά 138 άτομα, μετατρέποντας το χωριό σε αμιγώς προσφυγικό. Σε αυτούς προσετέθησαν άλλοι 33, οι οποίοι ήρθαν λίγο μετά από τους προηγούμενους που είχε εγκαταστήσει η ΕΑΠ. Συνολικά το χωριό στην απογραφή του 1928 είχε 171 κατοίκους. Η Ψηλοράχη (πρώην Γιαχανλή) σαν οικισμός καταργήθηκε λίγο πριν την απογραφή του 1928, μιας που υπάρχει καταγεγραμμένος κάτοικος εκεί αλλά και καθώς είχαν εγκατασταθεί στον οικισμό από την ΕΑΠ 14 πρόσφυγες (4 οικογένειες). Μετά τη κατάργηση του οικισμού, αυτές κατέβηκαν στην Οδηγήτρια.

Σοκόλοβο ή Παραπόταμος

   Το Σοκόλοβο αναφέρεται ως χωριό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στις αρχές του 19ου αιώνα. Η κατάληξη ''-όβο'' στο όνομα του χωριού οδηγεί κάποιον, να πιστεύει ότι θα μπορούσαν να κατοικούν εδώ σλαβόφωνοι μουσουλμάνοι, όπως στη Καστανούσα. Το 1913 307 άτομα ζούσαν σε αυτό. Δυστυχώς δεν υπάρχουν στοιχεία για τους κατοίκους του χωριού πριν το 1913, και συνεπώς ούτε για μουσουλμάνους πρόσφυγες. Γνωρίζουμε, όμως, ότι περίπου 45 άτομα έφυγαν από το χωριό κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Το χωριό υπάρχει στα έγγραφα της ΕΑΠ ως προσφυγικό χωριό 213 κατοίκων (56 οικογένειες) με την απογραφή του 1928 να βρίσκει στο χωριό 226 κατοίκους.

Σιδηροδρομικός Σταθμός Κάτω Πορροΐων ή Ροδόπολη

   Η Ροδόπολη είναι το μόνο χωριό της περιοχής που δημιουργήθηκε από το μηδέν. Πριν την έλευση των προσφύγων ήταν ένα συγκρότημα κτιρίων, που δεν θεωρούνταν ούτε καν χωριό, αλλά αποτελούσε τον Σιδηροδρομικό Σταθμό των Κάτω Ποροΐων. Αυτή η θέση επιβέβαιώνεται και από την απογραφή του 1913, στην οποία η Ροδόπολη δεν υπάρχει πουθενά. Υπάρχει, ωστόσο, στην απογραφή του 1920 με 58 άτομα και υπάγεται στην κοινότητα Κάτω Πορροΐων. Εκεί έμεναν όσοι δούλευαν και εξυπηρετούσαν τους επιβάτες των τρένων. Μέχρι το 1928 η ΕΑΠ τοποθέτησε περίπου 500 άτομα από τον Πόντο αλλά και οι ίδιοι οι πρόσφυγες προτίμησαν να εγκατασταθούν εκεί, επωφελούμενοι τα κέρδη που θα μπορύσε να τους παρέχει το γεγονός ότι στο συγκεκριμένο μέρος σταματάν τρένα. Το 1926 η Ροδόπολη αναγνωρίστηκε ως κοινότητα από τον τότε δικτάτορα της Ελλάδας Πάγκαλο. Όσο περνούσε ο καιρός οι κάτοικοι αυξάνονταν, καθώς και ορισμένοι από τα γύρω χωριά εγκαταστάθηκαν εκεί. Σύμφωνα με την επίσημη στατιστική απογραφή του 1928, στη Ροδόπολη ζούσαν 685 άτομα.  

Διάταγμα με την ίδρυση της Ροδόπολης

  Το Ραχωνάκι καταργήθηκε ως οικισμός το 1940, μαζί με τους οικισμούς της Ανατολής στις 16/10/1940. Συγκεκριμένα, το Μπουγιουκλή (μετέπειτα Ραχωνάκι) κατοικούντο από Μουσουλμάνους πριν το 1913. Ωστόσο, μετανάστευσαν μαζικά προς τη Τουρκία λίγο πριν την απογραφή του 1913 και δεν υπάρχουν πληροφορίες για τον αριθμό τους πουθενά. Υπάρχει βέβαια το Μπουγιουκλή σαν χωριό, καταγεγραμμένο στην απογραφή του 1920, χωρις όμως πληθυσμό.

Πρόσφυγες από τη μετέπειτα κοινότητα Ροδόπολης:

• Οδηγήτρια: 80 άτομα (πριν την απογραφή του 1913), -
• Παραπόταμος: Δεν υπάρχουν στοιχεία για το 1913, 45 άτομα κατά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο. 
• Ραχωνάκι: Δεν υπάρχουν στοιχεία για το 1913, τουλάχιστον 50 (πριν την απογραφή του 1913) 
• Ροδόπολη:- 
• Ψηλοράχη: Δεν υπάρχουν στοιχεία για το 1913, -