Κοινότητα Καστανούσας

Η κοινότητα Καστανούσας περιελάμβανε το 1928 τα εξής χωριά:

• Καστανούσα (πρώην Πάλμες)
• Καλοχώρι (πρώην Γκλάμποφτσα)

 Τα χωριά αυτά βρίσκονταν στο βορειοδυτικό μέρος της περιοχής και ήταν αμιγώς Μουσουλμανικοί. Ακολουθούν οι αριθμοί των κατοίκων το 1913 και το 1928:

1. Καστανούσα: 1150 κατοίκους (Κάντσοφ, 1900) - 1047 (1913) - 998 (1920) - 610 (1928)
2. Καλοχώρι: 240 κατοίκους (Κάντσοφ, 1900) - 193 (1913) - 174 (1920) - 218 (1928)

Σύνολο:

- 1390 (1900)

- 1490 (υπολογίζονται λίγο πριν τους Βαλκανικούς)

- 1240 (1913)

- 1172 (1920)

- 828 (1928)

Ακολουθεί μια σύντομη αναφορά στα χωριά:

Πάλμες ή Καστανούσα

   Οι πληροφορίες για τη Καστανούσα δεν είναι πολλές. Το σίγουρο είναι ότι πριν την έλευση των προσφύγων από τον Πόντο, το χωριό κατοικείτο από σλαβόφωνους Μουσουλμάνους, που η βουλγαρικές πηγές συνηθίζουν να αποκαλούν ''Πομάτσι'' (Помаци), Πομάκους δηλαδή. Αξίζει να σημειωθεί ότι έτσι ονόμαζαν οι Βούλγαροι όλους τους σλαβόφωνους Μουσουλμάνους ανεξαρτήτως καταγωγής. Αυτοί οι άνθρωποι, σύμφωνα με τον Γκεόργκι Στρέζοφ (1891), πήγαιναν για ψάρεμα στη Λίμνη Δοϊράνη και πουλούσαν τα ψάρια τους στην αγορά των Άνω Πορροΐων. Οι γυναίκες φορούσαν ένα είδος φορέματος με ένα ιδιαίτερο κόκκινο ύφασμα. Υπήρχε δε αναφορά ότι μιλούσαν λίγο διαφορετικά απ' ότι μιλούσαν στα Άνω Πορρόια, πιθανότατα έχοντας λάβει μερικές επιρροές από τη θρησκεία τους και κατ' επέκταση έχοντας αντικαταστήσει ορισμένες λέξεις με αραβικά, φαινόμενο πολύ συχνό σε μουσουλμανικούς πληθυσμούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Συνολικά οι κάτοικοι αριθμούσαν γύρω στα 200 σπίτια. 
 

Νο. 42 Πάλμις 200 σπίτια ''Πομάκων''

   Όντως, τα 200 σπίτια συνδέονται με τον αριθμό των 1150 κατοίκων του χωριού, το 1900, σύμφωνα με το βιβλίο του Βασίλ Κάντσοφ. Εάν συγκρίθεί με τον αντίστοιχο αριθμό το 1913, παρατηρείται μια διαφορά τουλάχιστον 200 ατόμων (έχοντας δεδομένη την αύξηση του πληθυσμού με μέτριους ρυθμούς), οι οποίοι πρέπει να διάλεξαν τον δρόμο προς τη Τουρκία. Άλλοι 100 περίπου εγκατέλειψαν το χωριό μέχρι το 1920. Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το 1923, οι κάτοικοι του Πάλμες, όντας Μουσουλμάνοι, εγκατέλειψαν μαζικά το χωριό. Τη θέση τους πήραν οι πρόσφυγες από τον Πόντο οι οποίοι αριθμούσαν σε 610 σύμφωνα με την απογραφή του 1928. Βέβαια, τα στοιχεία της ΕΑΠ (Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύφων) δείχνουν ότι μέχρι το 1928 εγκαταστάθηκαν 144 οικογένειες με 512 άτομα σε αυτό το μέρος, πράγμα που σημαίνει ότι οι υπόλοιποι δεν ήταν άλλο από μετακινούμενους από μέρος σε μέρος πρόσφυγες, τους οποίους θα δούμε να εγκαθίστανται και σε άλλα χωριά. Σήμερα το χωριό Καστανούσα δεν βρίσκεται στο ύψος του παλαιού οικισμού αλλά νοτιότερα.  

Γκλαμπόφτσα ή Καλοχώρι

   Το χωριό αναφέρεται μόνο στην απογραφή του Κάντσοφ το 1900 έχοντας γύρω στους 240 κατοίκους, ''Βούλγαρους Χριστιανούς''. Η συγκεκριμένη απογραφή μοιαζεί αληθινή ως προς τον αριθμό μιας που το 1913 οι άνθρωποι που ζούσαν εδώ ήταν 193. Βέβαια, δεν υπάρχουν ούτε αιτήσεις για εθελούσια μετανάστευση στη Βουλγαρία από αυτό το χωριό, ούτε εθελοντές στο Βουλγαρικό στρατό το 1912, ούτε αναφέρεται σε κάποια άλλη βουλγαρική πηγή. Επιπλέον, καθώς δεν υπάρχουν στοιχεία και καθώς το χωριό βρίσκεται στην ''μουσουλμανική ζώνη'' (δυτική περιοχή), οι κάτοικοί του ήταν Μουσουλμάνοι. Όπως φαίνεται, 50 περίπου άτομα αποφάσισαν να αφήσουν το χωριό λίγο πριν το 1913 και άλλοι 25 μέχρι το 1920. Η ΕΑΠ εγκατέστησε 49 οικογένειες με 176 άτομα, με τους υπόλοιπους να εγκαταστάθηκαν λίγο αργότερα. Όλοι οι κάτοικοι σήμερα έλκουν τις ρίζες τους από τον Πόντο. Το όνομα του χωριού άλλαξε σε ''Καλοχώριον'' το 1927.

Πρόσφυγες από τη μετέπειτα κοινότητα Καστανούσας:

• Πάλμες: 200 (πριν την απογραφή του 1913), 100 (1913-1919)
• Γκλάμποφτσα: 50 (πριν την απογραφή του 1913), 25 (1913-1919)

ΣΥΝΟΛΟ: 250 μετά τους Βαλκανικούς, 125 μετά τον Α' παγκόσμιο πόλεμο.