«[...] Μετά χαράς, ως και χθες τηλεγράφησα, αναγγέλω εις την Υμ. Παναγιότητα, ότι δύο χωρία της επαρχίας Πετρίτσης, το Μίτινο εκ 40 οικιών συνιστάμενον και το Συρπάνι εξ 60, οικεία βουλήσει προσήλθον εις την Ι. Μητρόπολιν και επέδωκαν αναφοράν, νομίμως υπογεγγραμμένην και σεσημασμένην δια της σφραγίδος του χωρίου, δι' ής αναγνωρίζουσι τον Οικουμενικόν Πατριάρχην και την ιεράν Μητρόπολιν Μελενίκου ως πνευματικήν και εκκλησιαστικήν αυτών αρχήν. [...] Πλησίον της Πετρίτσης ορθόδοξα υπάρχουσι δύο έτερα χωρία, Κάμενα και Κολάροβο εκ 40 και 25 οικιών, τα οποία στερούνται ιερέων και διδασκάλων » [1] . Χάρτης του Λιθογραφείου Κοντογόνη με τίτλο "Θεσσαλονίκη", 1910. Φαίνονται τα χωριά του καζά Πετριτσίου, τα οποία αναφέρονται σε αυτή την υπόθεση (από δυτικά προς τα ανατολικά): Γιαβόρνιτσα, Κάμινα, Κολάροβον, Γιουρουκλερί μαχαλάδες (νοτιοανατολικά από το Πετρίτσι), Τοπόλνιτσα, και προς βορρά παράλληλα με τον ποταμό Στρυμόνα: Μιτίνοβον, Σιρμπάνοβον και Στάρτσοβον. Η ...
Καμιά φορά το παρελθόν μοιάζει αρκετά με το παρόν. Σίγουρα η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, καθώς κάθε στιγμή είναι μοναδική με τα δικά της χαρακτηριστικά, τα οποία δεν υπήρξαν ούτε θα υπάρξουν ξανά σε κάποια άλλη στιγμή στο μέλλον. Ποιός θα φανταζόταν ότι πριν από περίπου 200 χρόνια το Σιδηρόκαστρο και η ευρύτερη περιοχή είχε παρόμοια φαινόμενα με σήμερα: μια επιδημία και μια μεγάλη ομάδα εποίκων μουσουλμάνων. Μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα, οι επιδημίες πανώλης (ή θανατικού όπως έμεινε στην μνήμη των παλαιότερων), ήταν ένα συχνό φαινόμενο, το οποίο είχε αποδεκατίσει κυρίως τον μουσουλμανικό πληθυσμό. Ορισμένα από αυτά έλαβαν χώρα μεταξύ 1816 και 1820 ή 1822 και το άλλο το 1836 με 1837. Στο συγκεκριμένο άρθρο θα μιλήσουμε για την επιδημία του 1836-37. Τα στοιχεία που έχουμε αφορούν την επιδημία γύρω στο 1837. Τότε αναφέρει ο Σωτήριος Δημητριάδης το 1878: " ... η επελθούσα (επιδημία) τω 1836 εξωλόθρευσε περί τους 1000 Τούρκους, μόλις δε 5 ή 6 Χριστιανούς. Τότε και...