Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Μακεδονικές υποθέσεις: Υπόθεση Στογιάν Ντιμιτρόβ (Μεχμέτ Σαντίκ) - Σιδηρόκαστρο 1906-1907


     Σύμφωνα με την οποία, ο αρχηγός ένοπλης συμμορίας Στογιάν Ντιμιτρόβ (το παρατσούκλι του είναι Инджето, ενώ αναφέρεται στις ελληνικές πηγές ως Στογιάνοφ), άλλους κατά τον Οκτώβριο άλλους κατά το Νοέμβριο του 1906, πρόδωσε τους συντρόφους του, αποκαλύπτοντας τεράστιες ποσότητες πολεμοφοδίων στους Οθωμανούς, οι οποίοι προχώρησαν σε συλλήψεις αρκετών υπόπτων. Ο Ντιμιτρόφ αναφέρεται να δρα στο καζά Πετριτσίου (της Βουλγαρίας) από τις αρχες του 1905. Η μεταστροφή του οφείλεται είτε στο γεγονός ότι το κομιτάτο τον είχε καταδικάσει σε θάνατο[1], είτε ότι οι Τούρκοι του είχαν υποσχεθεί να διοριστεί σε μια υψηλή θέση[2]. Δεν αποκλείεται, όμως, να ίσχυαν και τα δύο. Υπάρχουν στοιχεία για μια μεγάλη πυριτιδαποθήκη στο χωριό Ρούπελ και μια υπόγεια κρύπτη κοντά στο Γκέρμαν (σημ. Σχιστόλιθος, κοντά στο Σιδηρόκαστρο).

Συγκεκριμένα, στην αποθήκη του Ρούπελ βρέθηκαν:
- 75 βόμβες δυναμίτιδος μικρές και άλλες 75 μεγάλες.
- 1 «εκσφενδονιστική μηχανή πυρκαϊάς» (κάτι σαν μπαζούκας).
- 1 αντίστοιχη ηλεκτρική μηχανή.
- 65 όπλα μάνλιχερ με 1500 φυσίγγια.
- 9 όπλα Bertan ρωσικά.
- 8 όμοια όπλα Capacli και μεγάλη ποσότητα φυσιγγίων.
- Τεράστια ποσότητα θρυαλίδας και ηλεκτρικά σύρματα[3].

Αντίστοιχα, στην αποθήκη του Γκέρμαν βρέθηκαν:
- 300 βόμβες.
- 1 εκσφενδονιστική μηχανή βομβών.
- 50 τουφέκια.
- Μερικά κιβώτια με φυσίγγια και δυναμίτη κ.ά[4].


Οι παραπάνω εικόνες αποτελούν απόσπασμα μια πρόχειρης μετάφρασης της αναφοράς του Αντρέι Τόσεφ, η οποία δημοσιεύτηκε στην Εκκλησιαστική Αλήθεια. Βλ. "Βουλγάρων ενοχή αποκαλυπτόμενη", Εκκλησιαστική Αλήθεια, Έτος ΚΗ', Αριθ. 28, σ. 341-342.

     Μετά την ομολογία του στις αρχές, ασπάστηκε το Ισλάμ και μετονομάστηκε σε Μεχμέτ Σαντίκ[5]. Περισσότεροι από 100 χωρικοί εγκατέλειψαν τις εστίες τους και έφυγαν. Άλλοι 40 τιμωρήθηκαν με τις χειρότερες ποινές. Ο Έλληνας Πρόξενος στις Σέρρες Σακτούρης σημειώνει ότι ο Στογιάν Ντιμιτρόφ, τον οποίο αποκαλεί Στογιάνωφ, υποσχέθηκε να αποκαλύψει κι άλλες παρόμοιες πυριτιδαποθήκες κυρίως στο Κιλκίς και στο Μελένικο, όπου οδηγήθηκε μαζί με Οθωμανούς στρατιώτες[6].

     Ο Στογιάν δεν σταμάτησε όμως εδώ. Ήταν ένα δυνατό χαρτί των Οθωμανών απέναντι στους Βούλγαρους. Αναφέρεται ξανά το ονομά του σε μία δίκη στις αρχές του 1907, κατά την οποία αποκαλύπτει την δράση ορισμένων κομιτατζήδων, οδηγώντας με αυτόν τον τρόπο στην καταδίκη ορισμένων. "[...]Τη 27 Φεβρουαρίου (1907, π.η.) εξεδικάσθη η υπόθεσις του Φιλίππου Ντίνη μετά 21 συντρόφων εκ Ντεμίρ-Ισάρ (Σιδηρόκαστρο), οίτινες κατηγορούντο επί ανταρσία. Κατόπιν των αποκαλύψεων του Στογιάν 17 καταδικάσθησαν 5 αθωώθησαν. Αι ποιναί κυμαίνονται από ισοβίων μέχρις οκταετών δεσμών". ("Αποφάσεις Δικαστικαί διδακτικώταται", Εκκλησιαστική Αλήθεια, Έτος ΚΖ', Αριθ. 11, σ. 166)



[1] Μπάκας Ιωάννης Θ., ό.π., σ. 254 & Αντρέι Τόσεφ, НА БАН, ф. 175, оп. 1, а. е. 33, л. 1-302.
[3] Ό.π..
[4] Από το έγγραφο του Αντρέι Τόσεφ: «През месец октомври м. г. комитетът в с. Крушово (Демир-Хисарско) осъдил на смърт войводата Стоян Димитров, наречен „Инджето“ (сега потурчен Мехмед Садък), задето е бил провинен в разврат. Инджето се предаде на властта в Демир Хисар, издаде всички местни комитетски хора и откри складовете на оръжието. В едно подземие, близо до с. Герман, властта намери 300 бомби, една адска машина, която костувала на комитета 4000 лева, няколко сандъка с патрони и динамит и около 50 пушки. Повече от 100 души селяни напуснаха огнищата си и избягаха. Около 40 души се осъдиха на най-тежки наказания».
[5] Μπάκας, σ. 254.
[6] Σακτούρης, Έγγραφο 2, σ. 15, 30 Νοεμβρίου 1906.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Οι Ρομά του Νομού Σερρών

Του Δημητρίου Ζάχου, Αναπληρωτή καθηγητή ΑΠΘ    Σύμφωνα με την παράδοση, οι Οθωμανοί μπέηδες των Σερρών έφεραν π ριν από πολλά χρόνια τους/τις προγόνους των με λών των ρομικών ομάδων από την Αίγυπτο , για να κ αλλιεργήσου ν τα τσιφλίκια το υς. Σ ύμφωνα με τα γραπτά τεκμήρια όμως, η παρουσία των Ρ ομ στην περιοχή των Σερρών καταγράφ εται στο δε ύτερο ήμισυ του 15 ου αιώνα και στο 16ο αιώνα, ενώ συγκεκριμένε ς μαρτυρίες φανερών ουν τη δράση τους κατ ά τη διάρκεια της δεύτερης περι όδου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (από το 17ο αιώνα και έ ντευθεν) . Την εν λόγω περίοδο, η σύνδεση της οικονομικής ζ ωής της Οθωμανικής Αυτοκρατ ορίας με αυτή των Δυτ ικοευρωπαϊκών χωρ ών προκάλεσε σημάντικές αλλ αγές στον τρόπο και στους ρυθμούς της αγροτικής παραγωγής, οι οποί ες προσ δίδουν μια ικανοποιητική ερμηνεία για την πρ οσπάθεια της Οθωμανικής δ ι οίκησης να οδηγήσει διάφ ορες ρομι κές ομάδες σε μόνιμη εγκατάστασ η σε διά φορες αγ ροτικές της περιοχές. Οι ιδιαίτ ερες συνθήκες κάτω από τις οπο

Οι Τσάμηδες και ο αλβανικός ανθελληνισμός

Η Ιστορία των Τσάμηδων    Μπορώ να πω ότι αυτό το θέμα σχετικά με την ιστορία Τσάμηδων όπως και η ιστορία των Σουλιωτών και Αλβανών ήταν από τα πιο περίπλοκα θέματα, διότι υπάρχουν πολλά ασαφή κενά και λανθασμένα κείμενα, ή και προπαγανδιστικά, σε αυτήν την ιστορία, τα οποία μπορούν να μας δημιουργήσουν λανθασμένες αντιλήψεις ανα πάσα στιγμή. Για παράδειγμα, όταν έψαξα για τους Τσάμηδες στην σειρά εγκυκλοπαιδειών Χάρη Πάτση (Βασική Εγκυκλοπαίδεια των Νέων, Νεώτατη έκδοση 1981-1982), τους ανέφερε ως αλβανικής καταγωγής. Συγκεκριμένα: Η περιοχή της Τσαμουριάς ΤΣΑΜΗΔΕΣ:  Κάτοικοι της Τσαμουριάς (Θεσπρωτίας), αλβανικής καταγωγής. Τσάμηδες ονομάσθηκαν κυρίως εκείνοι από τους κατοίκους που ασπάσθηκαν την μουσουλμανική θρησκεία (κατα τον 17ο και 18ο αιώνα), για να διατηρήσουν την περιουσία τους. Οι Μουσουλμάνοι Τσάμηδες, κατά την απογραφή του 1940 έφθαναν τις 18.000 μέσα σε 65.000 πληθυσμό του νομού Θεσπρωτίας, κατείχαν δε τις πιο εύμορφες περιοχές του νομού. Σήμερα δ

Μακεδονικές Υποθέσεις 2: Πώς ένα χωριό γίνεται "ελληνικό" ή "βουλγαρικό"; Η περίπτωση των χωριών στον καζά Πετριτσίου στα τέλη του 1906

«[...] Μετά χαράς, ως και χθες τηλεγράφησα, αναγγέλω εις την Υμ. Παναγιότητα, ότι δύο χωρία της επαρχίας Πετρίτσης, το Μίτινο εκ 40 οικιών συνιστάμενον και το Συρπάνι εξ 60, οικεία βουλήσει προσήλθον εις την Ι. Μητρόπολιν και επέδωκαν αναφοράν, νομίμως υπογεγγραμμένην και σεσημασμένην δια της σφραγίδος του χωρίου, δι' ής αναγνωρίζουσι τον Οικουμενικόν Πατριάρχην και την ιεράν Μητρόπολιν Μελενίκου ως πνευματικήν και εκκλησιαστικήν αυτών αρχήν. [...] Πλησίον της Πετρίτσης ορθόδοξα υπάρχουσι δύο έτερα χωρία, Κάμενα και Κολάροβο εκ 40 και 25 οικιών, τα οποία στερούνται ιερέων και διδασκάλων » [1] . Χάρτης του Λιθογραφείου Κοντογόνη με τίτλο "Θεσσαλονίκη", 1910. Φαίνονται τα χωριά του καζά Πετριτσίου, τα οποία αναφέρονται σε αυτή την υπόθεση (από δυτικά προς τα ανατολικά): Γιαβόρνιτσα, Κάμινα, Κολάροβον, Γιουρουκλερί μαχαλάδες (νοτιοανατολικά από το Πετρίτσι), Τοπόλνιτσα, και προς βορρά παράλληλα με τον ποταμό Στρυμόνα: Μιτίνοβον, Σιρμπάνοβον και Στάρτσοβον. Η