Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Η Συνθήκη της Λωζάνης

   Έξι μήνες πριν από την κατοχύρωση της Συνθήκης της Λωζάνης, υπογράφθηκε στις 30 Ιανουαρίου 1923 η ελληνοτουρκική Σύμβαση, που όριζε την ανταλλαγή των μειονοτικών πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Προβλεπόταν η υποχρεωτική ανταλλαγή των Ελλήνων Ορθοδόξων της Τουρκίας και των Μουσουλμάνων της Ελλάδας. Αυτή θα ίσχυε τόσο γι' αυτούς που παρέμεναν στις εστίες τους, όσο για εκείνους που είχαν καταφύγει στην ομόθρησκη χώρα. Η ανταλλαγή ίσχυσε αναδρομικά για τις μετακινήσεις που έγιναν από την ημέρα έναρξης του Α' Βαλκανικού Πολέμου (18 Οκτωβρίου 1912). Οι μόνοι πληθυσμοί που εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή ήταν Έλληνες ορθόδοξοι της Ίμβρου, της Τενέδου και της Κωνσταντινούπολης και οι Μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης.
   Σύμφωνα, λοιπόν, με την Σύμβαση ανταλλαγής, οι ανταλλάξιμοι:
  • Θα απέβαλαν την παλιά ιθαγένεια και θα αποκτούσαν την ιθαγένειά της χώρας στην οποία θα εγκαθίσταντο
  • Είχαν δικαίωμα να μεταφέρουν την κινητή τους περιουσία
  • Είχαν δικαίωμα να λάβουν από την νέα τους πατρίδα ως αποζημίωση περιουσία ίσης αξίας με την ακίνητη περιουσία που εγκατέλειπαν φεύγοντας.
  • Θα διευκολύνονταν στη μετακίνησή τους από τη Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής
   Η συμφωνία αυτή για την ανταλλαγή διέφερε από της προηγούμενες, καθώς ήταν η πρώτη που είχε υποχρεωτικό χαρακτήρα, σε αντίθεση με τις μέχρι τότε συμφωνίες, οι οποίες προέβλεπαν την εθελοντική μετανάστευση κατοίκων κάποιων επίμαχων περιοχών. 
   Όταν έγιναν γνωστοί οι όροι της Σύμβασης, και οι Έλληνες και οι Τούρκοι, που επρόκειτο να μεταναστεύσουν, δυσαρεστήθηκαν σε μεγάλο βαθμό, διότι έχαναν την πατρίδα τους μαζί με τις περιουσίες τους. Μαζί με αυτούς οι πρόσφυγες που βρίσκονταν ήδη στην Ελλάδα, προερχόμενοι από διάφορα μέρη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Μικρά Ασία, Πόντος, Ανατολική Θράκη), προχώρησαν σε διαδηλώσεις και συλλαλητήρια προσπαθώντας να εμποδίσουν την εφαρμογή της Σύμβασης. Η υπογραφή της, με την οποία ήταν σύμφωνη και η Κοινωνία των Εθνών, όμως, κατόπιν της ανταλλαγής δεν γινόταν να αμφιβητηθεί ούτε καν να τροποποιηθεί. Πέραν των αδικιών αυτής της Σύμβασης τα κράτη της Ελλάδας και της Τουρκίας είχαν κάποια θετικά αποτελέσματα, τα οποία επιτεύχθηκαν μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών, όπως η διασφάλιση των συνόρων τους, η εθνική ομοιογένεια και η απρόσκοπτη ενασχόληση με την εσωτερική μεταρρύθμιση και ανάπτυξη.
___________________________________________________________________________

Σύμφωνα με το 11ο άρθρο της Συνθήκης της Λωζάνης συγκροτήθηκε η Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής με έδρα την Κωνσταντινούπολη. Τα μέλη της ήταν 4 Έλληνες, 4 Τούρκοι και 3 μέλη-πολίτες ουδέτερων χωρών κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο με σκοπό τον καθορισμό και την διευκόλυνση του τρόπου μετανάστευσης των πληθυσμών και της εκτίμησης των ακίνητων περιουσιών των ανταλλάξιμων. Σε πολλές περιπτώσεις, η Επιτροπή αυτή προέτρεπε τους Έλληνες ανταλλάξιμους να πουλήσουν ό,τι μπορούσαν από την ακίνητή τους περιουσία, για να μην καρπωθεί την αξία της το Τουρκικό κράτος. Η Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής, ήταν, επίσης, αυτή που μετέφερε 200.000 Έλληνες από την Καππαδοκία και την Νότια Μικρά Ασία στην Ελλάδα την περίοδο του 1924-1925.
 

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Οι Τσάμηδες και ο αλβανικός ανθελληνισμός

Η Ιστορία των Τσάμηδων    Μπορώ να πω ότι αυτό το θέμα σχετικά με την ιστορία Τσάμηδων όπως και η ιστορία των Σουλιωτών και Αλβανών ήταν από τα πιο περίπλοκα θέματα, διότι υπάρχουν πολλά ασαφή κενά και λανθασμένα κείμενα, ή και προπαγανδιστικά, σε αυτήν την ιστορία, τα οποία μπορούν να μας δημιουργήσουν λανθασμένες αντιλήψεις ανα πάσα στιγμή. Για παράδειγμα, όταν έψαξα για τους Τσάμηδες στην σειρά εγκυκλοπαιδειών Χάρη Πάτση (Βασική Εγκυκλοπαίδεια των Νέων, Νεώτατη έκδοση 1981-1982), τους ανέφερε ως αλβανικής καταγωγής. Συγκεκριμένα: Η περιοχή της Τσαμουριάς ΤΣΑΜΗΔΕΣ:  Κάτοικοι της Τσαμουριάς (Θεσπρωτίας), αλβανικής καταγωγής. Τσάμηδες ονομάσθηκαν κυρίως εκείνοι από τους κατοίκους που ασπάσθηκαν την μουσουλμανική θρησκεία (κατα τον 17ο και 18ο αιώνα), για να διατηρήσουν την περιουσία τους. Οι Μουσουλμάνοι Τσάμηδες, κατά την απογραφή του 1940 έφθαναν τις 18.000 μέσα σε 65.000 πληθυσμό του νομού Θεσπρωτίας, κατείχαν δε τις πιο εύμορφες περιοχές του ν...

Οι Ρομά του Νομού Σερρών

Του Δημητρίου Ζάχου, Αναπληρωτή καθηγητή ΑΠΘ    Σύμφωνα με την παράδοση, οι Οθωμανοί μπέηδες των Σερρών έφεραν π ριν από πολλά χρόνια τους/τις προγόνους των με λών των ρομικών ομάδων από την Αίγυπτο , για να κ αλλιεργήσου ν τα τσιφλίκια το υς. Σ ύμφωνα με τα γραπτά τεκμήρια όμως, η παρουσία των Ρ ομ στην περιοχή των Σερρών καταγράφ εται στο δε ύτερο ήμισυ του 15 ου αιώνα και στο 16ο αιώνα, ενώ συγκεκριμένε ς μαρτυρίες φανερών ουν τη δράση τους κατ ά τη διάρκεια της δεύτερης περι όδου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (από το 17ο αιώνα και έ ντευθεν) . Την εν λόγω περίοδο, η σύνδεση της οικονομικής ζ ωής της Οθωμανικής Αυτοκρατ ορίας με αυτή των Δυτ ικοευρωπαϊκών χωρ ών προκάλεσε σημάντικές αλλ αγές στον τρόπο και στους ρυθμούς της αγροτικής παραγωγής, οι οποί ες προσ δίδουν μια ικανοποιητική ερμηνεία για την πρ οσπάθεια της Οθωμανικής δ ι οίκησης να οδηγήσει διάφ ορες ρομι κές ομάδες σε μόνιμη εγκατάστασ η σε διά φορες αγ ροτικές της περιοχές. Οι ιδιαίτ ερες συνθήκες κάτω απ...

Μακεδονικές Υποθέσεις 2: Πώς ένα χωριό γίνεται "ελληνικό" ή "βουλγαρικό"; Η περίπτωση των χωριών στον καζά Πετριτσίου στα τέλη του 1906

«[...] Μετά χαράς, ως και χθες τηλεγράφησα, αναγγέλω εις την Υμ. Παναγιότητα, ότι δύο χωρία της επαρχίας Πετρίτσης, το Μίτινο εκ 40 οικιών συνιστάμενον και το Συρπάνι εξ 60, οικεία βουλήσει προσήλθον εις την Ι. Μητρόπολιν και επέδωκαν αναφοράν, νομίμως υπογεγγραμμένην και σεσημασμένην δια της σφραγίδος του χωρίου, δι' ής αναγνωρίζουσι τον Οικουμενικόν Πατριάρχην και την ιεράν Μητρόπολιν Μελενίκου ως πνευματικήν και εκκλησιαστικήν αυτών αρχήν. [...] Πλησίον της Πετρίτσης ορθόδοξα υπάρχουσι δύο έτερα χωρία, Κάμενα και Κολάροβο εκ 40 και 25 οικιών, τα οποία στερούνται ιερέων και διδασκάλων » [1] . Χάρτης του Λιθογραφείου Κοντογόνη με τίτλο "Θεσσαλονίκη", 1910. Φαίνονται τα χωριά του καζά Πετριτσίου, τα οποία αναφέρονται σε αυτή την υπόθεση (από δυτικά προς τα ανατολικά): Γιαβόρνιτσα, Κάμινα, Κολάροβον, Γιουρουκλερί μαχαλάδες (νοτιοανατολικά από το Πετρίτσι), Τοπόλνιτσα, και προς βορρά παράλληλα με τον ποταμό Στρυμόνα: Μιτίνοβον, Σιρμπάνοβον και Στάρτσοβον. Η ...